text size : Small Medium Large

Database for Ottoman Inscriptions | Osmanlı Kitabeleri Projesi

I. Mahmud Çeşmesi

Photographs

photo of building

 

 

Building

Building name
I. Mahmud Çeşmesi
Building also known as
Mahmud Han (I) Çeşmesi; Vezir Çeşmesi
Building type
çeşme
Notes on the building
Çeşme, 13 Haziran 1918’de Fatih, Sultanselim’de çıkan büyük yangında hasar görmüş ve uzun yıllar bakımsız kalmıştır. Çeşme hakkında bir yazı kaleme alan Semavi Eyice, çeşmenin geçirdiği bütün safhaları anlatmıştır "Sultan I. Mahmud Çeşmesi," Eski İstanbul’dan Notlar, 153-56). 1978’de eserin yarıya kadar toprağa gömülü olduğunu bu tarihten kısa bir süre sonra çeşmenin arsasının satıldığını, satın alan kişinin çeşmeyi söküp parçalara ayırdığını İskender Paşa Camii avlu duvarı dibine bıraktığı, yerine apartman diktiğini, çeşmenin nereye kurulacağına karar verilmediği için parçalarının Fatih Camii çevresinde bir arsaya gelişigüzel bırakıldığını kaydeder. Böylece yok olduğu anlaşılan çeşmenin replikasını apartmanı satın alan şahsın oğlu İskenderpaşa Camii duvarına yaptırarak 2018’de açılışını yapar. Kitabenin aslına uygun olarak sülüs hatla yeniden yazılmak istendiği anlaşılıyor. Fakat, yanlış kelime yazımı (9. mısra), mısra atlanması (10. mısra) ve kitabeye aslında olmayan eklemeler (son mısradan sonra) yapılmıştır. İlk kitabede olan hattat imzası da yeni kitabede yer almamaktadır
Kasım 2020’de çeşmenin replikası üzerine kamuoyunda çok sayıda tartışma gerçekleşmiştir. Mesela bkz. https://onedio.com/haber/ahmet-hamdi-camli-nin-kaybolmus-dedigi-tarihi-cesmeyi-babasi-sokturup-yerine-apartman-dikmis-944492
Kitabenin ilk hali elde olmadığı için Egemen, İstanbul Çeşmeleri, 512’den alınan görseli veritabanına konulmuştur.
Built by
I. Mahmûd
Information on benefactor
Osmanlı Devleti’nin 24. padişahı olup babası II. Mustafa, annesi Sâliha Sultan’dır. 1143’de [1730] tahta çıkmıştır ve vefatına kadar tahtta kalmıştır. Saltanatı süresince pek çok ıslahat yapmıştır. Bunun yanı sıra başta kütüphaneler olmak üzere çeşitli hayır eserleri inşa ettirmiştir.
Built for
Built in
 H. 1161 ( M. 1748 - 0 )
Repaired in
H. 0 ( M. 2018 - 0 )

Location

State
Türkiye 
City
İstanbul, Fatih İlçesi
District
Fatih
Street
Sarıgüzel Cad.
Notes on location
Çeşmenin gerçek yeri Fatih’te Kıztaşı’nda İskender Paşa Camii yakınındaydı. Replika İskender Paşa Camii’nin duvarındadır.